Nasza szkoła ubiega się o przyznanie tytułu SZKOŁY PATRIOTÓW w ramach Wojewódzkiego Projektu Edukacyjnego Szkoła Patriotów.

 Głównym celem projektu jest kształtowanie u dzieci i młodzieży szacunku dla przeszłości i tradycji, dziedzictwa narodowego i kulturowego poprzez systematyczną opiekę nad miejscami pamięci i trwałymi upamiętnieniami na terenie województwa śląskiego, stanowiącymi materialne świadectwo ważnych wydarzeń  z historii Polski.

Projekt realizowany jest przez całą społeczność uczniowską SP1.

Jesteśmy „Szkołą Patriotów”

27 listopada 2023 r. w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. W. Kilara w Katowicach odbyło się uroczyste podsumowanie wojewódzkiego projektu „Szkoła /Przedszkole Patriotów”. W trakcie uroczystości uhonorowano ponad dwieście placówek biorące udział       w projekcie. Wśród nich była również nasza szkoła.

Certyfikat z tytułem „Szkoła/Przedszkole Patriotów” otrzymało 37 przedszkoli oraz 147 szkół – w tym 103 podstawowe i 44 ponadpodstawowe. Według Kuratorium Oświaty w Katowicach, dokument ten jest wartościowym wyróżnieniem dla placówek, które zostają nim nagrodzone.

 Certyfikat nadaje wysoką rangę przedsięwzięciom, podejmowanym przez przedszkole, która staje się wzorem do naśladowania. Placówka uzyskuje prawo posługiwania się tytułem w oficjalnych sytuacjach. Ponadto zostaje wpisana do rejestru Śląskiego Kuratora Oświaty..

Każda z placówek oprócz certyfikatu otrzymała również reprezentacyjny bandolier sztandarowy z napisem „SZKOŁA PATRIOTÓW”, który będzie przeznaczony do noszenia przez chorążego sztandaru podczas ważnych uroczystości. Do certyfikatu dołączono również Ziarno Niepodległości – specjalną odmianę fasoli.

Celem projektu było przede wszystkim pielęgnowanie pamięci o ważnych dla kraju i naszego regionu osobach, wydarzeniach oraz miejscach, które zapisały się na kartach polskiej historii. Miały temu służyć działania, podejmowane w trzech głównych obszarach. Chodziło bowiem o opiekę nad żyjącymi uczestnikami wydarzeń historycznych i wybranymi miejscami pamięci oraz ich bohaterami. Ponadto – o opracowanie informacji na temat konkretnych osób, zdarzeń czy miejsc i ich upowszechnianie, a także przygotowanie notacji dla Instytutu Pamięci Narodowej.

Organizatorem wojewódzkiego projektu edukacyjnego było Kuratorium Oświaty w Katowicach, a partnerem Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.

Oceny realizowanych przez szkoły i przedszkola działań w ramach wojewódzkiego projektu edukacyjnego dokonała Kapituła, którą tworzyli: Urszula Bauer – Śląski Kurator Oświaty, Jadwiga Wiśniewska – Poseł do Parlamentu Europejskiego, Andrzej Sznajder – dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Katowicach, Anna Rakocz – Przewodnicząca Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Represjonowanych w Stanie Wojennym, Romuald Kubiciel – dyrektor Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Bieruniu.

STULECIE LIPY – PROSPEKT

Dzięki uprzejmości Komisji Historycznej Hufca ZHP przedstawimy historię drzewa- lipy, która przez wiele, wiele lat znajdowała się na boisku szkolnym.

Nie wszyscy wiedzą, że z tym drzewem wiąże się historia naszego miasta. Dlatego postanowiliśmy upamiętnić 100 urodziny naszej lipki. W ciągu roku szkolnego 2022/23 skupiliśmy się jako społeczność szkolna na obchodach rocznicowych. Zaangażowaliśmy się także w projekt Szkoła Patriotów.

Pamiątkowa lipa

W połowie kwietnia 1923r. starosta lubliniecki pan Kazimierz Niegolewski zaproponował, by pierwsze obchody Uchwalenia Konstytucji 3 Maja, po objęciu przez niego urzędu, odbyły się odpowiednio godnie. Tak też się stało.

3 maja 1923r. o godzinie 9.00 na dziedzińcu Szkoły Powszechnej zebrali się uczniowie, mieszkańcy Lublińca oraz członkowie towarzystw działających na terenie miasta. Następnie pan Jakub Bazarnik – kierownik szkoły powszechnej wygłosił okoliczną mowę, po której nastąpiły śpiewy i deklamacje uczniów.

Zdjęcie z uroczystości 3 Maja przy pamiątkowej lipie z 1928 r.

Kolejnym punktem obchodów było zasadzenie przed szkołą pamiątkowej lipy drobnolistnej. Nim to jednak nastąpiło pani Krywieńczykowa – ówczesna nauczycielka szkoły przeczytała specjalnie sporządzony na tę okazję protokół, który następnie podpisali: powiatowy inspektor szkolny – pan Konrad Świerczek, kierownik szkoły – pan Jakub Bazarnik, grono pedagogiczne szkoły, reprezentanci towarzystw i obywatele Lublińca. Podpisany protokół zamknięto w specjalnej urnie i włożono do wykopanego w ziemi dołu, w którym następnie zasadzono drzewko. Zachował się odpis protokołu:

„Działo się 3 maja 1923r. na dziedzińcu szkoły powszechnej w Lublińcu, w dniu pierwszego obchodu rocznicy Konstytucji 3 Maja na wolnym Górnym Śląsku.

  List do przyszłych pokoleń

„… Polsko

Kto Ciebie chciał, ten wierzył,

Ten bowiem tylko lud upada w cienie,

Który sam sobie nie dochował wiary,

Temu kto stracił sztandaru widzenie,

na nic sztandary!

Mocnym i wiernym duchom ja przywodzę

w wolności drodze”

(Maria Konopnicka)

Dziś obchodzimy po raz pierwszy święto narodowe tu na wolnym Górnym Śląsku. Ten dzień jest dla nas hymnem życia i radości. Sięgając w przeszłość, oddajemy cześć i podziękowanie przodkom naszym, szukamy spójni duchowej. Naród polski był przywalony głazem przemocy, jadowity rak zwątpienia toczył i toczy jego moc duchową. Aby w dniu tej rocznicy w najsmutniejsze dusze wpadł złoty promień nadziei.

Konstytucja – uchwalona w dniu 3 Maja 1791 – była dowodem, że Polska żyć chce i będzie, że ma prawo do bytu i istnieć musi. Jesteśmy dziś świadkami zmartwychwstałej Polski. W poczuciu tej historycznej prawdy zebraliśmy się przed szkołą powszechną, my dzieci polskie w liczbie 800, grono nauczycielskie tej szkoły, rodzice i obywatelstwo, reprezentanci urzędów polskich, świeckich i duchownych w Lublińcu, aby zapoczątkować obchód dnia dzisiejszego i stwierdzić, że jesteśmy znowu gospodarzami tej polskiej ziemi, aby wyrazić cześć, tym którzy Polskę w męce niewoli przechowali w sercu i czynie ofiarnym, tym co ją jako sztandar wznieśli w świtaniu wolności, tym co za wskrzeszenie jej padli. Na pamiątkę tego dnia sadzimy dziś tu przed szkołą lipę pamiątkową i składamy na grobach powstańców wieniec/od dzieci szkolnych i grona nauczycielskiego/.”

Pamiątkowa lipa przed budynkiem szkolnym w 1936 r.

Na tym zakończyły się uroczystości przed szkołą. Wszyscy zgromadzeni przemaszerowali pod „Strzelnicę”, gdzie odbyła się msza polowa.

Budynek Strzelnicy 1917 r.

Stamtąd pochód przeszedł na rynek, gdzie swoje przemówienie wygłosił burmistrz pan Feliks Orlicki. Na cmentarzu wojskowym oddano hołd żołnierzom i powstańcom, a słowo do zebranych wygłosił pan Kazimierz Niegolewski. Odśpiewano także „Rotę”.

Dalsze uroczystości odbywały się w Parku Grunwaldzkim, gdzie koncert dla zgromadzonej publiczności zagrała orkiestra wojskowa. Zaś o godzinie 20.30 w „Strzelnicy” odbył się odczyt pana Konrada Markitona – kierownika lublinieckiego Progimnazjum oraz wieczornica.

Kierownik Jakub Bazarnik i grupa dziewcząt przy pamiątkowej lipie podczas Dnia Szkoły Polskiej w 1925 r.

Na uroczystościach nie mogło zabraknąć lublinieckich harcerzy, którzy od września 1922r. działali w I Męskiej Drużynie Harcerskiej im. Tadeusza Kościuszki. Honorową wartę przy zasadzonym drzewku trzymał między innymi Konrad Mańka.

Konrad Mańka – po prawej stronie trzyma wartę honorową przy pamiątkowej lipie.

Każdego roku, aż do wybuchu II wojny światowej – dziatwa szkolna wraz z nauczycielami świętowała obchody Uchwalenia Konstytucji 3 Maja – właśnie na podwórzu przed szkołą, a rokrocznie wartę honorową przed lipą – zaciągali lublinieccy harcerze.

Dzień Szkoły Polskiej – przed pamiątkową lipą w 1925r wartę honorową przy drzewku pełnią po lewej stronie – druh Mędlewski, po prawej druh Gajek.

Pod pamiątkową lipą – wiele pokoleń harcerskich – składało przyrzeczenie harcerskie, odbywały się zbiórki czy zloty.

Przyrzeczenie harcerskie – pod pamiątkową lipą okres przedwojenny.

Pamiątkowa lipa przed szkołą – czasy powojenne.

Pamiątkowa lipa – rok 2017.

W 1923r. z inicjatywy kierownika szkoły powszechnej w Lubecku pana Walczaka na tzw. rynku w Lubecku także zasadzono pamiątkową lipę. Jednak drzewko nie miało tyle szczęścia co te w Lublińcu. Nieznani sprawcy wyrywali i niszczyli je trzykrotnie – jak donosiła Gazeta Polska Zachodnia z 1936r. W tymże roku postanowiono posadzić ją po raz czwarty. Nie znalazłem informacji czy lipa się zachowała…

http://www.historia.lubliniec.zhp.pl/index.php

Na podstawie:

Kronika szkoły powszechnej w Lublińcu

Archiwum Hufca ZHP Lubliniec

Gazeta Polska Zachodnia nr 120 z 1936r.

Zdjęcia:

Kronika szkoły powszechnej w Lublińcu

Archiwum Hufca ZHP LubliniecRozstrzygnięcie konkursów: „RAZE

Z LIPĄ OD 100 LAT”, „LIPKA SŁOWEM MALOWANA”